Žalfija
Vrsta: Seminarski | Broj strana: 10

UVOD
KADULJA (Salvia officinalis)
Porodica : Lamiaceae (Labiateae)
Zemlja porijekla : Sredozemlje
Pogodno mjesto : Suncano, toplo, zasticeno od vjetra
Postoji više vrsta kadulje, ali je samo Salvia officinalis ljekovita, ostale sluze samo kao ukras u vrtovima. Kadulja raste 30 - 80 cm u visinu i ima dugacko ovalno formirane listove. Kod jedne vrste su listovi sivo-zeleni, a kod druge "trikolor" su listovi obrubljeni bijelo sa lagano crvenim prelijevom. I jedni i drugi su dlakavi, kao i stabljika. Ukus kadulje je gorkast. Cvijet je plavo - ljubicast, samo ponekad bijel, ali u oba slucaja privlaci pcele. Cvate od juna do augusta.Sadi se u periodu april - maj , u kuci moze i ranije. Sjeme samo malo popkriti zemljom. Kadulja voli toplinu sunca i osjetljiva je na hladnocu i preveliku vlaznost. U periodu rasta zemlja treba biti vise suha nego vlazna. Djubriti svakih 6 nedjelja. Prezimiti moze napolju uz zastitu za zimu. Eventualno u proljece jos jednom posisati.
Razmnozava se putem sjemena u proljece ili putem pelcera u kasno ljeto.
Za šta se upotrebljava žalfija?
Sam naziv žalfije (lat.Salvia officinalis) na latinskom Salvia potiče od reči salvare, što znači spasti, izlečiti, jer su je još stari Rimljani veoma koristili u lečenju raznih bolesti, a officinalis znači lekovit. Na engleskom reč za žalfiju sage, označava mudrost, a koristili su je za stimulisanje koncentracije, za povećanje pamćenja, a smatra se da dorinosi i dugovečnosti.
Do otkrića antibiotika, čaj od žalfije je korišćen kod upala grla, ždrela, promuklosti, upala unutrašnjih organa, za vaginalna ispiranja, kod tuberkuloznog znojenja, kod gljivičnih infekcija... U medicinskom smislu žalfija je antibiotik širokog spektra. Primenjuje se i za regulaciju znojenja, kod toplotnih talasa u klimaksu, kod poremećaja menstruacije, za jačanje nerava, za pročišćavanje jetre, kod reumatizma.
Listovi žalfije su korišćeni za čišćenje zuba i desni, a danas se često ekstrakt žalfije dodaje u paste za zube. Primenjuje se i kao začin u kulinarstvu. Utiče i na procese varenja i lučenja žuči. Koristi se za smanjenje lučenja pljuvačke kod Parkinsonove bolesti. Dojilje koje žele da prestanu sa dojenjem, koriste je svakodnevno za zaustavljanje produkcije mleka. Žalfija se primenjuje i za relaksaciju, kod nervoze, napetosti i vrtoglavice. Primenjuje se i kao opšti tonik kod umora, nervne iscrpljenosti, oslabljenog imuniteta, slabe memorije i koncentracije. Žalfija je sastojak krema protiv različitih infekcija kože i šampona protiv peruti. : Kadulja se kao začin najčešće koristi svježa. Isjecka se neposredno prije serviranja i doda supama i jelima od povrca. Dodaje se i kod pripreme pečenja, ribljih jela, janjetine i džigerice. Može se dodati i kao začin mladom siru. Kadulja produžava «rok trajanja» jelu.
Listovi kadulje beru se neposredno prije cvjetanja i suše na propuhu u hladu.
Upotrebljavaju se samo mladi listovi, narocito u italijanskim jelima, ali ih treba umjereno dozirati. Najpoznatije jelo u kojem se upotrebljava kadulja je "Saltimbocca". Isto tako se dodaje jelima od janjetine, pecenju od guske, fasiranom mesu i iznutrici. Ako se listici kadulje stave izmedju raznjica dobije se jedinstveni ukus.

---------- OSTATAK TEKSTA NIJE PRIKAZAN. CEO RAD MOŽETE PREUZETI NA SAJTU. ---------- 

www.maturski.org 

 

MOŽETE NAS KONTAKTIRATI NA E-MAIL: [email protected]